Blijf je stil of praat je erover….. Dat was de titel van het jaarlijkse congres van Centrum Veilige Sport Nederland. Centrum Veilige Sport Nederland is nadat er onderzoek gedaan is in 2017 naar seksueel misbruik in de sport opgericht om meldingen op te vangen, advies te geven en een luisterend oor te bieden. Na de openbaring van de misstanden in het turnen is er flink (financieel) geïnvesteerd in deze instantie zodat ze zich nog meer kunnen professionaliseren. In het kader hiervan gaven ze een congres met deze titel.
Een organisatie met een missie dus. Ik dacht: een kijkje nemen is nooit mis. Ik was vooral erg benieuwd te horen welke weg is ingezet en wie de sprekers zijn. Hebben ze ervaringsdeskundigen aan het woord gelaten of zijn het vooral de bestuurlijke lagen die een woordje doen over alle mooie initiatieven.
Maar alleen van de titel al kreeg ik kortsluiting. Net zoals dit spreker Marijn de Vries het niet beviel. Met een knoop in haar maag besloot ze all-in te gaan en haar kwetsbare en krachtige verhaal te vertellen tegenover honderden mensen op het podium. Want hoezo wordt de verantwoordelijkheid gelegd bij het slachtoffer?
Zij sprak zich uit, keer op keer. Ze schreef een column over grensoverschrijdend gedrag bij NOS Sport, maar kreeg als dank daarvoor een klokkenluiders behandeling, ze werd niet geloofd, werd niet meer uitgenodigd als spreker waardoor ze financieel erop achteruit ging en werd in het openbaar geschoffeerd. Ze werd ‘gedoe’ en keihard aan de kant geschoven. Waarom? Niet omdat zij zich 𝐧𝐢𝐞𝐭 uitsprak, nee Marijn nam haar verantwoordelijkheid 𝐰𝐞𝐥. Ze kreeg te maken met mensen op machtsposities die meer ego hebben dan menselijkheid. Mensen die de waarheid niet onder ogen willen/ durven zien. Mensen die tot de dag van vandaag nog steeds hun verantwoordelijkheid niet nemen.
De tranen sprongen in mijn ogen, kippenvel kreeg ik gisteren toen ik haar zag spreken. Ik zag mijzelf daar staan en nog zoveel meer andere slachtoffers die zich hebben uitgesproken. Wij spraken ons uit, niet één keer maar meerdere keren op verschillende niveaus tegenover verschillende mensen. In mijn geval werd mijn verhaal niet één keer in de doofpot gestopt, nee meerdere keren. Toch blijf ik door strijden wetende dat ik ‘gedoe’ kan worden, als ik dat niet al ben. Waarom? Omdat ik mijn ego niet voorop heb staan, maar de menselijkheid.
Het is niet netjes de verantwoordelijkheid te leggen bij de sporter en al helemaal niet als het om kinderen gaat. Vaak wordt de verantwoordelijkheid wel genomen om uit te spreken, maar de actie die daarna al dan niet volgt zorgt ervoor dat het slachtoffer zich niet gehoord, geloofd of gesteund voelt. En ervaring leert dat het daarna stil valt. Alle omstanders die om een sporter die zich uitspreekt heen staan, hebben een gezamenlijke verantwoordelijkheid om ongewenst gedrag te verbannen uit de sport.
Dat betekent niet toekijken of zelfs wegkijken. Dat betekent niet twijfelen of zelfs je kop in het zand steken. Dat betekent luisteren, geloven (hoe moeilijk de waarheid soms ook is) én actie ondernemen. Wat kun je doen om degene die uitspreekt te helpen?
Marijn kreeg een staande ovatie na haar verhaal. En tijdens het congres heb ik zoveel mooie mensen ontmoet die allemaal een verhaal hebben. Veel mensen die ook iets ernstigs hebben meegemaakt of iemand kennen en willen leren. Mensen die openstaan om de waarheid onder ogen te zien en de stier bij de horens te willen vatten. Verandering is gaande, echt waar. Nu moeten we nog weten door te dringen tot de bestuurlijke lagen die het allemaal wel prima vinden en geen prioriteit voelen om te veranderen.
Wie dit ook leest: jullie staan niet alleen. Samen zorgen we ervoor dat de wereld een beetje veiliger wordt. Laten we vooral ons blijven uitspreken en onze pijn omzetten in kracht.
Een lieve vrouw die ik gisteren heb ontmoet waarvan ik de naam niet meer weet (ik hoop haar volgend jaar weer op dezelfde tijd en plek tegen te komen), zei:
Als je in je in bed ligt en het even niet meer weet, denk dat aan alle anderen. Je staat niet alleen.
